“Mijn ouders vinden het best vervelend om mij langzaam maar zeker steeds vaker om hulp te moeten vragen,” vertelt Laura. Haar ouders zijn hoogbejaard, maar gelukkig nog redelijk gezond. En ze hebben elkaar tenminste nog. “Maar het idee dat ze hun zelfstandigheid toch stukje bij beetje verliezen, daar worden ze verdrietig van. Onlangs werd het filiaal van hun bank gesloten en kregen ze te horen dat ze voortaan de app voor digitaal bankieren maar moesten gebruiken. Maar ze hebben niet eens een mobieltje!”
Ouderen faciliteren om zelfstandig te kunnen blijven
Laura vindt het een loffelijk streven om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen. “Maar dan moet dat wel gefaciliteerd worden, ook vanuit de overheid. Nu wordt er toch vaak gesneden in de hulpverlening waardoor er steeds meer bij de mantelzorgers wordt neergelegd. Daardoor verliezen ouderen hun zelfstandigheid en brokkelt hun zelfvertrouwen verder af.”
Het gaat vaak om ogenschijnlijk kleine details, waar veel mensen niet eens bij stilstaan. Een doktersassistente die vraagt of iemand ‘even’ een foto kan maken en die kan opsturen “… zodat we kunnen inschatten wat er aan de hand is.” De energietoeslag aanvragen? Er moet door zoveel hoepels worden gesprongen dat mensen het niet eens meer proberen. Daar kampen trouwens niet alleen ouderen mee; digibeten en laaggeletterden net zo goed.
Voor mensen die zelf handig zijn met mobieltjes en apps, is het vaak verbijsterend om te ervaren hoe lastig anderen het daarmee kunnen hebben. Mijn eigen zus, die zeker gezien haar leeftijd heel goed meekan op dit vlak, drukt me regelmatig met mijn neus op de feiten: “De vorige keer moest ik toch juist wel op die knop drukken??” Ik zit met mijn mond vol tanden, want ze heeft gelijk. Het werkt niet ‘altijd hetzelfde’ omdat er vele wegen (en schermen) naar Rome leiden. Ik kan daar makkelijk mee dealen, maar als je bang bent om iets ‘kapot’ te maken ga je niet zomaar ergens op klikken. En dan loop je dus vast.
Ouderenzorg beter beheersbaar maken
Maar het wordt pas echt lastig wanneer je structureel hulp nodig hebt en een beroep moet doen op professionele zorg. De zorgsector staat flink onder druk en daarom heeft het kabinet onlangs onderzoek gedaan naar mogelijkheden om de ouderenzorg beter te kunnen managen. Een van de maatregelen die daaruit voortkwamen? Het schrappen van hulp in het huishouden (via de WMO). Een flink aantal ouderenzorgorganisaties vindt dat een heel slecht idee en heeft de noodklok geluid. Op de website Meerdanpoetsen.nl slaken zij een noodkreet: Nederland kan niet zonder Hulp bij Huishouden.
Veel meer dan iemand die even komt poetsen
Iemand die komt schoonmaken is niet een ‘gewone’ hulp in de huishouding, zo stellen ze. Voordat iemand deze hulp ontvangt is er al een traject doorlopen waarin wordt gekeken of de hulp echt nodig is. Er gaat dus een indicatie aan vooraf. Zodra iemand ‘recht’ heeft op deze hulp komt er iemand in huis die veel meer doet dan poetsen. “De ondersteuning die zo iemand biedt zorgt ervoor dat de oudere langer zelfstandig blijft. Hij of zij stimuleert mensen ook om taken op te pakken die ze nog wel kunnen uitvoeren en houdt vinger aan de pols, signaleert wat er aan de hand is en acteert daarop. Daardoor wordt het moment waarop structurele en zwaardere zorg noodzakelijk is uitgesteld. En dat verlicht juist de druk op de zorgsector.”
Het is dus beslist geen luxe, zo’n hulp. Dat bleek een aantal jaren geleden al uit een onderzoek van het CPB. De conclusie daarvan was dat de druk op duurdere zorgvormen toeneemt, zodra de hulp in de huishouden en de daarbij horende signalerende rol wegvalt. Dat levert geen besparingen op maar leidt juist tot hogere kosten.
Samen roepen de zorgorganisaties het kabinet op om Hulp bij Huishouden als fundament voor zorg thuis te erkennen, omarmen en behouden: “Zodat we samen werken aan een gezonde generatie van weerbare, vitale mensen die kunnen opgroeien, leven, werken en wonen in een gezonde leefomgeving. Laten we samen zorgen voor een visie, een die verder gaat dan het oplossen van wachtlijsten en directe betaalbaarheid van Hulp bij het Huishouden. Laten we samen strijden voor een zorglandschap waarin mensen zonder zorgen oud kunnen worden.”
Kijk voor meer informatie op meerdanpoetsen.nl